Stand van zaken projecten
Corona
Het is ook voor ons in Nederland een heel bijzonder 2020 geweest met al de beperkingen die de Corona pandemie met zich meebracht. Ook in Mozambique heeft Corona grote gevolgen. Een groot deel van het jaar hebben de leerlingen alleen thuis kunnen studeren. Niet alleen de scholen zijn dicht. De economische gevolgen van Corona zijn in Mozambique enorm. Veel mensen hebben geen werk en het gebrek aan voedsel neemt toe. Geen werk betekent geen inkomen. In overleg met het Stichtingsbestuur is besloten de salarissen van de docenten wel door te betalen.
Getracht is het onderwijs thuis een vervolg te geven. De meisjes/vrouwen kwamen iedere week een studie formulier ophalen dat door de onderwijzeressen werd voorbereid en gecorrigeerd nadat de leerlingen het hebben ingevuld en teruggebracht. Gelukkig was er in februari nog wel de diploma uitreiking van de opleiding voor kleuterleidster.
De zusters van Mardre Rosetta hebben meermaals voedselpakketten uitgedeeld aan de families van de leerlingen. Onze contactpersoon ter plaatse die aanwezig was sprak van een zeer emotionele gebeurtenis. De bijdrage uit Nederland wordt bijzonder goed besteed!
Inmiddels is het alfabetiseringsprogramma weer hervat met fysieke lessen. Uiteraard wel met de noodzakelijke Corona maatregelen.
Cyclonen
In Mozambique hebben in 2019 twee cyclonen voor verschrikkelijke verwoestingen gezorgd.
Nu zijn er grote probleem met de vluchtelingen uit het noorden van de provincie. In totaal zijn er rond de 500.000 mensenweggevlucht uit de districten waar terroristen op een onmenselijke manier huishouden.
Via het Alfabetiseringscentrum in Maputo is er contact met een opvangcentrum van 600 vrouwen en kinderen in Pemba, die gevlucht zijn voor het oorlogsgeweld. Er is gebrek aan alles: voedsel, materiaal voor persoonlijke en collectieve hygiëne, dekens, kleren. Met hulp van een extern fonds is er een bijdrage beschikbaar gesteld om de grootste nood te ledigingen.
Alfabetisering
In Mozambique bestaat een steeds groter wordende rijkdom naast schrijnende armoede. Meisjes komen van de krottenwijken naar de stad om eten en onderdak te vinden, vaak door familie gestuurd. Voor hen is er geen school, geen toekomst. Eigenlijk zijn ze kansloos.
Het project telt tussen de 100 en 110 meisjes. Van de overheid ontvangt het alfabetiseringscentrum maar een hele kleine financiële ondersteuning. Met de bijdrage van de stichting is het salaris van 5 officieel opgeleide docenten gegarandeerd. Daarnaast zijn sinds 2013 twee vakleerkrachten en een administratieve kracht bij de vaardigheidstraining werkzaam.
Voor de Stichting Madre Rosetta is 2015 een jaar geweest waarin gepoogd is meer duidelijkheid te krijgen over de voortgang van de projecten die wij in Maputo steunen. Ons bestuurslid Godelieve Pieper is daarom in oktober naar Maputo afgereisd (op eigen kosten) en te gast geweest bij de zusters van het Alfabetiseringscentrum Madre Rosetta in Maputo.De wederzijdse kontakten zijn verstevigd en vragen die er vanuit Nederland en Mozambique leefden werden beantwoord.
Onderstaand een samenvatting van haar bevindingen.
De alfabetisering is een succes en de investering meer dan waard!
- Het opzetten van nieuwe initiatieven die door de overheid erkend worden is een bureaucratisch proces dat veel tijd (en geld) vergt.
- Door de goede opleiding, het eten dat wordt aangeboden, de veilige omgeving en de kans om verder te kunnen leren, groeide de naam van de school en blijven tot op heden de meisjes komen.
- Het personeel van het Alfabetiseringscentrum Madre Rosetta is goed opgeleid en al lange tijd in dienst van de Alfabetiseringsschool. De school heeft een goede naam. De leerlingen komen nog steeds vragen of ze op school mogen komen of ze laten via vrienden vragen of er plaats is. Op school wordt een schooluniform gedragen. Dit is de manier om kinderen een gevoel van gelijkwaardigheid te geven. Niemand is zichtbaar armer dan een ander. Voor het uniform moet een bijdrage betaald worden. Dit mag ook in termijnen.
- Naast lessen lezen en schrijven is er ook oefening in hygiëne, praktische vaardigheden, handwerken, dans en spel. Dit vergroot de variatie in het lesaanbod en de motivatie.
- Wanneer de school positief afgerond is wordt er door de zusters gekeken waar deze afgestudeerden, zij die tussen de 14-16 zijn, op een goede school kunnen instromen. Dit wordt door de zusters gevraagd op scholen in de omgeving.
- Op dit moment zijn van de 80 leerlingen nog 69 bezig met leren. Door de sociale leefsituatie wordt verder leren nogal eens belemmerd. Meisjes raken zwanger (de vader erkent het kind veelal niet, waarna het meisje op eigen kracht verder moet), of vrouwen kunnen door de scheiding geen tijd meer vrij maken om naar school te gaan, omdat ze het gezin moeten gaan onderhouden.
- Het resultaat van zoveel jaren alfabetisering is: Een deel van de meisjes zit op de middelbare school. Er zijn er die onderwijzer geworden zijn, die als zuster werken, anderen zijn op administratief gebied afgestudeerd en aan het werk. Er zit een enkeling op de universiteit.
Het beroepsvaardigheden project.
Het idee was goed, maar er is vooraf geen uitgewerkt plan op papier gezet. De stap van het dagelijkse leven, waarin overleven de belangrijkste drijfveer is, naar het leren en uitoefenen van een vak bleek te groot. Bij de kookcursus werden bijvoorbeeld ingrediënten gebruikt die de deelnemers helemaal niet kennen. Dat geldt ook voor het gebruik van het keukengerij en -apparaten. Dit zegt eigenlijk alles over hun sociale situatie en achtergrond. Bij de kookcursus hebben deelnemers moeite met het omrekenen naar de helft van het recept. Dit geeft een beeld van het niveau van rekenen.
Elders hebben dergelijke opleidingen wel succes. Verschil is dat bij die opleidingen de deelnemers er zelf voor hebben gekozen terwijl bij de opleiding op Madre Rosetta de deelnemers worden gekozen op basis van hun achtergrond. Wel worden er duidelijk afspraken gemaakt over de verwachte inzet van de meisjes tijdens de opleiding. Hiervoor tekenen zij zelfs een contract.
Na een grondige evaluatie is nu gekozen voor een gewijzigde aanpak. De meisje/vrouwen krijgen binnen het alfabetiseringsproject extra vakken, niet als beroepsopleiding maar om hen te laten nadenken over het opbouwen van een eigen toekomst. Deze vakken worden gegeven in afwisseling met de lessen lezen, rekenen en schrijven. Dit varieert het lesaanbod waardoor motivatie en aandacht verbeteren. Zo zit er in de opbouw van de studiejaren een toenemende graad van moeilijkheid ook in de toegevoegde vakken. In de vrije perioden worden verschillende beroepsactiviteiten aangeboden. Deze vrije perioden zijn in juni en november/december. Hiervoor worden interessante mensen met praktijkervaring gevraagd.